در جامعه امروزی ، همدلی یک هنر رو به زوال است . زندگی آنقدر پر هیاهو و گیج کننده شده که حس کردن آنچه در اطراف می گذرد دشوار است . هر چه در لحظه کمتر آگاه باشیم هماهنگ بودن با احساسات و اهداف دیگران دشوارتر می شود . این در حالی است که همدلی در برقراری روابط سالم و رشد مهارت های اجتماعی به شدت ضرروری است .
از طریق همدلی می توانیم تعارض های درونی ، درد عاطفی و دنیای درونی فرد دیگر را به طور دقیق تجربه کنیم . وقتی همدلی نداشته باشیم نمی توانیم دیگران را درک کنیم و در نتیجه هیچ وقت افرادی که با آن ها در تعامل هستیم را عمیقاً نمی شناسیم . در حالی که ، برخوردار بودن از این مهارت به ما کمک می کند تعارض ها را بهتر حل کنیم و روابط پخته تری با دیگران داشته باشیم .
خوشبختانه رشد همدلی در کودکی متوقف نمی شود و می توانیم آن را در طول زندگی پرورش دهیم . مطمئناً تقویت این مهارت ، مانند پیاده روی در پارک نیست و تمرین و تمرکز زیادی می خواهد اما غیر ممکن نیست . با استفاده از راهکارهایی که در ادامه می آید می توانید این توانایی را در خود پرورش دهید ولی قبل از آن لازم است تفاوت همدلی و همدردی و اهمیت بهبود مهارت همدلی را بدانید .
مهارت همدلی چیست ؟
وقتی شما با فردی دیگر همدردی می کنید ممکن است نسبت به وضعیت او احساس ترحم داشته باشید و این نشان می دهد که بین او و خودتان هنوز فاصله وجود دارد . اما وقتی همدلی کننده هستید علاوه بر اینکه می دانید او چه احساسی دارد ، احساسش را درک می کنید و با او آن را حس می کنید .
همانطور که وایزگیک ( WiseGeek ) مطرح می کند : تعریف همدلی دلالت بر احساس کردن همراه با شخص دیگر دارد نه احساس تأسف برای او . برای مثال ، در ارتباط با تفاوت همدلی با همدردی ، اگر یکی از دوستانتان سوگ یکی از عزیزانش را تجربه می کند واکنش مناسب و همدلی کننده این است که سعی کنیم خودمان را جای او بگذاریم و متوجه شویم چه احساسی دارد نه اینکه برای او احساس دلسوزی داشته باشیم .
مزایای بهبود مهارت همدلی چیست ؟
در ابتدا وقتی همدلی را تمرین می کنید طبیعتاً به درک عمیقی از رفتارها ، انگیزه ها و تجربه زندگی افراد دیگر می رسید . در نتیجه بهتر می توانید آرزوها و نیازهای مردم را حس کنید . این کار متعاقباً به شما کمک می کند که در سطح عمیق تری با افراد ارتباط برقرار کنید تا پیوندهای محکم تر و روابط پایدارتری با دیگران داشته باشید.
در ارتباط با مزایای بهبود مهارت همدلی لازم است بدانید هر چقدر سطح رابطه بالاتر برود ، اعتماد بیشتری بین شما و فرد دیگر شکل می گیرد . در نتیجه سطح هماهنگی افزایش پیدا کرده و به شما کمک می کند اختلافات را خیلی سریع تر حل کنید . به همین دلیل افزایش همدلی و توجه به نیازهای طرف مقابل ، یکی از کلیدهای موفقیت در هر نوع رابطه ای است چه در ازدواج و چه در روابط کاری . در این میان ، گوش کردن فعال ، مهم ترین گام در تقویت همدلی است .
راهکارهای تقویت همدلی
بیشتر ما حداقل دو برابر آنچه گوش می دهیم ، حرف می زنیم و گاهی اوقات آنقدر درگیر توضیح دادن چیزی هستیم که نمی توانیم صحبتمان را متوقف کنیم و فکر یا احساس دیگری را در نظر بگیریم . در واقع ، مهم ترین مهارت در میان روش های تقویت مهارت همدلی با دیگران ، گوش کردن فعال است . به این صورت که فرد اول گوش می کند و فقط زمانی صحبت می کند که به دقت حرف های دیگری را شنیده و درک کرده باشد .
گوش کردن فعال ، می تواند به دیگران این احساس را بدهد که توسط شما شنیده و درک می شوند و علاوه بر کمک به داشتن ازدواج موفق در پیشبرد روابط کاری نیز به شدت مؤثر است . این مهارت دارای پنج گام است :
گوش کردن فعال : بیشتر از آنچه صحبت می کنید، گوش کنید .
بیشتر ما حداقل دو برابر آنچه گوش می دهیم ، حرف می زنیم و گاهی اوقات آنقدر درگیر توضیح دادن چیزی هستیم که نمی توانیم صحبتمان را متوقف کنیم و فکر یا احساس دیگری را در نظر بگیریم . اما شخص همدل ، اول گوش می کند و فقط زمانی صحبت می کند که به دقت حرف های دیگری را شنیده باشد . به این مهارت ، گوش دادن فعال می گوییم . برای مثال ، در صحبت کردن با همسرتان می توانید از این پنج گام استفاده کنید :
.jpg)
در توجه کامل به مکالمه متعهد بمانید . به این معنی که از تلفن همراه ، تبلت یا کامیپوتر استفاده نکنید و با حفظ تماس چشمی با دیگری ، نشان دهید که کاملاً حواستان به مکالمه است .
.jpg)
اجازه دهید که گوینده ، واقعاً صحبت کند . به دیگری زمان لازم برای تمام کردن فکرهایش را بدهید و از اینکه در حرف هایش بپرید خودداری کنید .
.jpg)
آنچه فهمیده اید را به طور خلاصه بیان کنید . هنگامی که گوینده صحبت خود را تمام کرد ، درک خود از حرف هایش را به طور خلاصه مطرح کنید و سپس بپرسید ” آیا من درست فهمیده ام ؟ “
.jpg)
سوالات روشن کننده و مرتبط بپرسید . از کنجاوی طبیعی خود استفاده کنید و سوالاتی بپرسید که در آن ها قضاوت نباشد . از این طریق می تواند دیدگاه ها ، افکار و احساسات شخص دیگر را بهتر درک کنید .
.jpg)
اجازه دهید دیگری هر چه می خواهد بگوید . ممکن است کسی که دچار دردسری شده است ، از لحاظ هیجانی آشفته باشد و این مسئله اشکالی ندارد . به او فضا دهید که آن را احساس کند . اجازه دهید که از اعماق قلبش صحبت کند و احساسش را با شما در میان بگذارد . این کار باعث می شود که فرد خودش راه حل ها را کشف کند .
بهترین کارکرد گوش کردن فعال این است که اگرچه افراد بعد صحبت از با فرد همدل ، خودشان راه حل را پیدا می کنند اما اغلب این فرایند پیدا کردن راه حل را به کسی که با آن ها همدلی کرده است منتسب می کنند . بنابراین ، حتی اگر در مکالمه خیلی کم حرف زدید همسرتان ، آن را اینطور نمی بیند .
خیلی از اوقات ، هدف افراد از صحبت کردن رسیدن به راه حل نبوده بلکه در میان گذاشتن احساسات و افکار است . این کار باعث می شود بار روانی مشکلی که با آن روبرو شده اند کاهش پیدا کند و بتوانند با فکر بازتری به مسئله نگاه کنند و در نهایت حتی می تواند منجر به پیدا کردن راه حل شود . به همین دلیل مهارت گوش کردن فعال یکی از مهم ترین مهارت ها در افزایش همدلی در هر نوع رابطه ای است چه ازدواج و چه روابط کاری .
دیدگاه خود را بیان کنید .
بعد از اینکه به حرف های دیگری گوش کردید موقعیتی عالی برای ابراز همدلی به وجود می آید و همچنین گفتن اینکه اگر خودتان در آن موقعیت بودید چه احساسی داشتید . برای مثال : ” خیلی حس وحشتناکی به آدم میده ” ، ” من هم اگر جای تو بودم نمی دونستم باید چه کار کنم ” ، ” شنیدن چیزی که الان بهم گفتی خیلی سخته ، این وضعیتی که توش قرار گرفتی خیلی عصبانی کننده است ” .
این ابراز دیدگاه ها ، روش خوبی برای نشان دادن احساس خود و از روش های تقویت مهارت همدلی با دیگران است . نکته مهم این است که این گفته ها واقعی باشند نه مصنوعی . بنابراین سعی کنید دقیقاً تصور کنید فرد مقابل در چه وضعیتی قرار گرفته است . پا در کفش دیگری کنید و برای لحظه ای تصور کنید این اتفاق برای شما افتاده و اجازه دهید احساسات ، شما را هدایت کنند . این روش برای ارتباط خوب با فرزند نیز به شدت موثر است .
به محض اینکه پس از قرار دادن خود در موقعیت طرف مقابل ، احساساتی را تجربه کردید آن ها را بیان کنید . در بسیاری از موارد ، واکنش هیجانی شما شبیه به واکنش آن ها خواهد بود و این امر باعث می شود دیگری احساس کند که درک و شنیده شده و ارتباط قوی تری بین شما شکل می گیرد .
آسیب پذیر باشید .
بسیاری از مکالمه ها در ناحیه امن هیجانی می مانند . ما از آسیب پذیر بودن می ترسیم زیرا نگرانیم دیگران ما را احمق یا ضعیف بدانند . در حالی که این فرض کاملاً اشتباه است . آسیب پذیری به ما کمک می کند با دیگران در ارتباط باشیم زیرا این پیام را به دیگری می رساند که ما انسان هستیم و نقاط ضعف ، دردها و ترس های خودمان را داریم و این مسئله به ما کمک می کنم تا بفهمیم چگونه همدل شویم .
آسیب پذیری به انسان ها احساس همانند بودن می دهد و تأثیر بسیار زیادی بر روی قوی شدن ارتباط ها دارد . افراد حس می کنند دیگران هم مانند خودشان ضعف ها و ترس هایی دارند و در نتیجه می فهمند که در تجربه این احساسات تنها نیستند . به عبارت دیگر ، از درخواست کمک نترسید . درخواست کمک ، آسیب پذیری را نشان می دهد و آسیب پذیری اغلب منجر به حس قوی تری از ارتباط و پیوند می شود .
به عنوان مثال فرض کنید دوستتان در یک رابطه عاطفی با مشکل مواجه شده یا دچار شکست عشقی شده باشد . در ابتدا و وقتی به دقت به حرف های دوستتان گوش کردید ، سعی کنید به زمانی فکر کنید که خودتان هم در موقعیت مشابهی بوده اید .
مثلاً ممکن است در گذشته در رابطه عاطفی خود با مشکلاتی مواجه شده باشید، به یاد بیاورید که در آن وضعیت چه احساسی داشتید . ممکن است آن موقع احساس نگرانی و اضطراب را تجربه کرده و به خوبی از پس مشکل برنیامده باشید . این احساسات را با شخص دیگر در میان بگذارید سپس آنچه در آن موقعیت یاد گرفته اید را برای فرد مقابل مطرح کنید .
فرضیه نسازید .
فرضیه ها دشمن همدلی هستند . فرضیه سازی به معنای پناه بردن به مفاهیم از پیش تعیین شده است که مبتنی بر درک یا تجربه حقیقی نیست . اغلب ، ما از فرضیه ها برای میان بر زدن جهت رسیدن به راه حل استفاده می کنیم اما وقتی این کار را انجام می دهیم نمی توانیم تصویر کامل را ببینیم . در نتیجه مشکل را در حقیقت حل نمی کنیم ، در صورتی که این مهارت ، جزئی از مهارت های زندگی است.
وقتی فرضیه سازی می کنید ، ادراک شما به ندرت می تواند با مشکلی که فرد با آن روبرو است تطابق خوبی داشته باشد . در نتیجه ، ارتباطی که می خواهید با دیگری ایجاد کنید از روی اجبار و غیر طبیعی به نظر می رسد . جای تعجب نیست که وقتی فرضیه می سازید شخص مقابل با خودش فکر می کند ” او موقعیت من را درک نمی کند ” یا ” او کسی نیست که من در آینده بخواهم از او کمک بگیرم چون اصلاً گوش نمی دهد ” .
بنابراین، برای همدلی عجله نکرده و سعی نکنید قبل از درک واقعی وضعیت ، همدلی نشان دهید . قبل از تلاش برای ارتباط با فرد مقابل ، پنج دقیقه برای گوش کردن دقیق و سوال کردن ، وقت بگذارید .
از قوه تخیل خود استفاده کنید .
مشکل اینجاست که قرار نیست همه موقعیت ها را تجربه کرده باشید تا بتوانید همدلی کنید اما به این توانایی نیاز دارید که خودتان را جای دیگران بگذارید . توانایی تصور کردن آنچه شخص دیگر احساس می کند بسیار ضروری است حتی اگر خودمان آن را تجربه نکرده باشیم . برای یاد گرفتن چگونه همدل شویم لازم است مهارت تخیل را در خودمان تقویت کنیم .
اگر از خواندن لذت می برید ، یک کتاب بردارید و در حین خواندن بر روی احساسات و رفتارهای شخصیت های آن تمرکز کنید . برخی از نوشته های ادبی کلاسیک مانند هملت شکسپیر می توانند مطالعات مفیدی برای درک طیف کاملی از احساسات انسانی باشند . در این صورت ، می توانید با استفاده از قدرت تخیل خودتان را جای شخصیت ها بگذارید و احساسات و افکار آن ها را درک کنید .
کلام آخر
لازم به ذکر است یادگیری راهکارهای تقویت مهارت همدلی مانند هر مهارت دیگری ، نیازمند تمرین مستمر و صرف انرژی است . این امر مستلزم بهبود مهارت گوش کردن فعال و همچنین هوش هیجانی شما است . بعلاوه ، باید علاقه واقعی به دیگران داشته باشید و اگر همه انرژی خود را معطوف به سلامت روان و مراقبت از خودتان می کنید همدلی کردن برایتان دشوار می شود .
با این حال ، اگر واقعاً به سلامت روان دیگران اهمیت می دهید استفاده از راهکارهایی که در بالا مطرح شد می تواند به شما کمک کند تا با گذشت زمان مهارت همدلی خود را بهبود دهید اما به یاد داشته باشید که این کار فرایندی زمان بر است ، همچنین تقویت هوش هیجانی در این زمینه به شدت می تواند به شما کمک کند . با کلیک بر روی لینک زیر می توانید با این مفهوم ، بیشتر آشنا شوید .
سوالات متداول
1- آیا همدلی با همدردی متفاوت است ؟
بله ، در همدلی افراد سعی می کنند احساس طرف مقابل را درک کنند اما در همدردی برای دیگری احساس دلسوزی و ترحم دارند . برای آشنایی با جزئیات بیشتر می توانید مقاله را مطالعه کنید .
2- آیا تقویت مهارت های همدلی مهم است ؟
بله ، تقویت مهارت های همدلی علاوه بر عمیق و پربار کردن روباط موجب می شود که بتوانید تعارض ها را بهتر حل کنید و در نتیجه زندگی شخصی و حرفه ای موفق تری داشته باشید . در مقاله به جزئیات اهمیت تقویت همدلی بیشتر پرداخته شده است .
3- برای تقویت همدلی ، از چه راهکارهایی می توان استفاده کرد ؟
مهم ترین راهکار در این زمینه گوش کردن فعال و همچنین بیان دیدگاه خود ، آسیب پذیری و استفاده از قوه تخیل است که به جزئیات این راهکارها در مقاله بیشتر پرداخته شده است .